من تلاش ميكنم پس هستم

سوال : بسمه تعالي

با سلام خدمت شما دوستان عزيز و تبربك به مناسبت سالروز ميلاد پيامبر اكرم(ص) و امام صادق(ع)
ميخواستم لطفا كمي در مورد نظامي توضيح دهيد
با تشكر پاسخ : با سلام خدمت شما دوست خوبم و عرض عذرخواهي به سبب تأخير در پاسخ دادن به سؤال‌تان
. . . « ابوالحسن نظام الدين احمد بن عمر بن علي سمرقندي ، مشهور به نظامي عروضي معاصر با خيام بوده است. كتاب مهم او با نام (مجمع النوادر) مشهور به چهارمقاله كه بين سال‌هاي 551 و 552 تأليف شده است. تولد نظامي عروضي در اواخر قرن پنجم هجري در شهر سمرقند بوده اما تاريخ وفاتش به درستي معلوم نيست . . . » اميدوارم همواره موفق باشيد . . .

سوال : با سلام:ضمن تشكر از كليه كارشناساني كه پاسخ سوالات را مي دهند معني ابيات زير را اگر امكان دارد بفرماييد:
از درس 22 ادبيات دوم(مسعود سعد سلمان): ترسيدم و پشت بر وطن كردم گفتم من و طالع نگونسارم
با تشگر در صورت امكان معني شعر شور عشق (كتاب ادبيات دوم ) را براي من بنويسيد.با تشكر

پاسخ : معناي بيت اول شما به خودي خود مبهم است چرا كه با ابيات قبلي و بعدي خود معنا مي‌دهد و به واسطه‌ي آن‌ها معنا را كامل مي‌كند. پس مي‌بايست بيت قبل و بعد آن را ببينيد و با توجه به آن به راحتي شعر را معنا كنيد. در مورد قسمت بعدي سؤالتان با عرض شرمندگي اين كار در حال حاضر براي بنده امكان ندارد. البته من به هيچ عنوان تبليغ كتاب‌هاي حل‌المسائل را نميكنم ، اما در مورد درس فارسي و معناي شعر كتاب كمك‌تمرين و حل تمارين فارسي دوم انتشارات منشور دانش مي‌تواند پاسخگوي نياز شما باشد . . . موفق باشيد . . .

سوال : هرچه مي خوانم ولي بازهم نمي توانم انواع تشبيهات و اضافه ها راتشخيص دهم پاسخ : با سلام خدمت شما دوست عزيز
براي تشخيص دادن تشبيه‌ها و اضافه‌ها توصيه مي‌كنم يك‌بار ديگر تعريف و مثال هر كدام را با دقت بخوانيد. سپس كتاب را بسته از هر كدام براي خود مثال بزنيد . آن را بررسي نموده و درست و غلط بودن آن را تشخيص دهيد. با استمرار در اين كار و مطالعه بيشتر مشكل‌تان ان‌شاءالله حل خواهد شد ... موفق باشيد

سوال : دو جمله زير را مقايسه كنيد:
مسلمان و دروغ ؟!
مسلمان با دروغ ميانه اي ندارد.
از الطاف شما متشكرم
امير

پاسخ : دوست خوبم ؛ جواب سؤالت را كه فرستادم گويا از لحاظ تايپي كمي ايراد پيدا كرده بود كه البته اشكال از من نبوده ولي به هر حال آن را تصحيح كرده دوباره برايت فرستادم . يك‌بار ديگر با دقت بخوان. متشكرم . . .
با سلام خدمت شما دوست عزيز
عرايضم را با مقدّمه اي شروع ميكنم . . . از فلسفه ي دروغ و دروغگويي در اديان الهي مخصوصاً دين مبين اسلام ، به عنوان عملي زشت و قبيح ياد شده است . تا آن جا كه علماء بزرگ اسلام و شيعه با ادلّه ي كافي و به دست آمده از قرآن كريم ، احاديث و روايات و سنّت و سيره ي اهل بيت پيامبر (ع) ، « دروغ » را جزو گناهان كبيره ميشمارند. از امام حسن عسكري (ع) كه امروز نيز روز ولادت باسعادتشان ميباشد نقل شده است كه ايشان ميفرمايند : « تمام بديهاي عالم در حجره اي قفل شده است كه كليد گشودن آن دروغ است » . . . وقتي به صورت سؤالتان رجوع ميكنم ميبينم شايد اگر بگوييم « مسلمان واقعي و دروغ يا مؤمن واقعي با دروغ ميانه اي ندارد زيباتر باشد. به هر حال از مقايسه ي دو جمله ي شما ميتوان به نتيجه اي دست يافت كه فلسفه ي دروغ را براي هر انساني روشن و آشكار ميسازد . . . و سؤال مهمتر اينجاست كه « چرا مسلمان و دروغ ؟!» وقتي انسان تمام بديها و مفاسد اخلاقي را با شاه كليد دروغ پيش روي خود ببيند واقعاً چرا بايد در منجلابي گرفتار آيد كه مجال نجات از آن به گذران يك عمر بيانجامد ! و از آن بدتر مرتكب گناهي كبيره گردد كه خود فلسفه اي ديگر است و بس . . . و زيباترين چيز در زندگي يك انسان همان چيزي كه خودتان گفتيد ، آري . . . مسلمان و انساني كه با دروغ ميانه اي نداشته باشد نه تنها در حجره ي بديها را تا ابدالدّهر به روي خود بسته ميبيند بلكه رحمت واسعه ي خداوندگار عالميان موجب حال او ميگردد و نيكيها و خوبيها است كه در خانه ي دل او مأوا ميگزيند . اميدوارم همه ي ما به مدد خداوند منّان و ائمّه ي اطهار (ع) لحظه لحظه ي زندگيمان را با صداقت و راستگويي بگذرانيم و در مسير نيكيها و خوبيها با قافله اي به نام عمر به سوي خدا حركت كنيم . . . انشاءالله . . . پيروز و سربلند باشيد . . .

سوال : ادبيات را چگونه بخوانم تا در ذهنم باقي بماند. پاسخ : درس ادبيات درسي است كه نياز به مطالعهي مستمر شما دارد. در عين اينكه بعضي قسمتهاي آن صرفا حفظي است، مثل تاريخ ادبيات ، لغت معني در مقابل نيز در بخش دستور زبان ما بيشتر با فهميدن و تجزيه و تحليل كردن سر و كار داريم. لذا مطالعه مستمر شما در دو زمينه ميتواند كارساز باشد : 1ـ پرداختن به حفظيات ( تاريخ ادبيات ، لغت معني ، ديكتهي كلمات ، شعر و...) بدين صورت كه با خلاصهبرداري از اين موضوعات در چند برگه به صورت منظم آن را هميشه همراه داشته و در مواقع مناسب آن را مطالعه كنيد. 2ـ تمرين و ممارست در يادگيري قواعد دستور زبان فارسي ، حل تمارين مناسب در اين باره. اميدوارم موفق باشيد . . .

سوال : با سلام خدمت شما وعرض خسته نباشيد
معني اين بيت مولوي چيست ؟
اي مطرب خوش قاقا تو قيقي و من قوقو
تو دق دق ومن حق حق تو هي هي و من هوهو

پاسخ : با سلام خدمت شما دوست عزيز
مولوي در اين بيت با زيبايي هرچه تمام‌تر فرهنگ و دين و عرفان خود را با مطربي خوش‌ساز و در عين حال سبك روح مقايسه مي‌كند. صداهايي بي‌روح و سبك در موسيقي را در ذهن خود استادانه به اذكار بلندمرتبه‌ي دين و عرفان خود تبديل مي‌كند تا باز استادي خويش را در فن شعر و عرفان به همگان باز شناساند و در اين مصرع مي‌گويد : اي مطرب خوش‌صدا و خوش‌نوايي كه به ظاهر به دنبال كاري سبك هستي تو دق‌دق مي‌كني من ذكر يا حق مي‌گويم و تو به آهنگ ساز خود هي‌هي مي‌كني و من يا هو مي‌گويم و او را مي‌خوانم . . . سربلند باشيد . . .

سوال : با سلام خدمت مشاوران عزيز

لطفا آثار خاجه عبدلله انصاري را نام ببريد پاسخ : ابو اسماعيل بن محمد انصاري هروي معروف به « پير هرات » كه او را « خواجه عبدالله انصاري » نيز ناميده اند صاحب آثاري مسجّع و معروف است كه مهمترين آنها از اين قبيل است :
مناجات نامه ، الهي نامه ، زادالعارفين ، نصايح و...
ولادت او به سال 396 و وفاتش به سال481 هـ . ق در هرات بوده است.
مؤيّد باشيد . . .

سوال : سلام.كلمات زير از نظر ساختار چگونه اند؟)مشتق-مشتق مركب-مركب(
گلدان-گلزار-گلنار-گلشن-گلناز

پاسخ :
با اين توصيح كه اگر كلمه اي از بن فعل ماضي يا مضارع ساخته شده باشد مشتق نام دارد، شما ميتوانيد خود جوابگوي سؤالتان باشيد. كلمات گلشن و گلنار چون بن فعل در آنها به كار نرفته است، جامد ميباشند. به نظر شما مابقي كلمات چطور . . . ؟

سوال : وزن يك مصراع چگونه تعيين مي شود؟
لطفا كاملا توضيح دهيد و يك مثال هم بزنيد.
متشكرم پاسخ : با سلام خدمت شما دوست گرامي و عرض عذرخواهي در تإخير به پاسخگويي سوءال تان
براي پيدا كردن وزن يك مصراع يا يك بيت توجه به چند پارامتر ادبي لارم و ضروري است. اول آشنايي كامل با اصول ادبيات عروض كه طبيعتا دانش آموزان رشته رياضي فيزيك اين درس را نداشته و نخواهند گذراند. دوم آشنايي با آهنگ موسيقيايي كلمات و قافيه ها و وزن كلي اشعار كه به قول معروف گوش مي بايست به اين موسيقي آشنا باشد . به هر حال با توجه به اين نكات وزن يك مصراع را مشخص مي كنند. مثلا همينطور كه مي دانيد وزن اشعاري كه در قالب شعري رباعي سروده مي شوند همگي بر وزن ( لا حول و لا قوه الا بالله) مي باشند :
/داني كه سپيده دم خروس سحري/هر لحظه چرا همي كند نوحه گري/يعني كه نمودند در آيينه صبح/كز عمر شبي گذشت و تو بي خبري/
سربلند و پيروز باشيد . . .

سوال : به جاي كلمه صعب العبور در كتاب فارسي يك كلمه فارسي پيشنهاد كنيد

پاسخ : با سلام خدمت شما همكار گرامي
كمي اين سؤال‌تان جنبه‌ي ذوقي و سليقه‌‌ي انشايي دارد ولي به هر حال مي‌توان به جاي اين كلمه از كلمات مركّب مثل « بد راه و . . . » يا اضافه‌هايي كه معناي تحت الفظي كلمه‌ي مورد نظر را در بر مي‌گيرد مثل « گذرگاه سخت ، راه دشوار و . . . » استفاده كرد. به هر حال كلمه‌ي صعب العبور با اينكه خود كاملا عربي است اما به كارگيري زياد آن در عرف زبان ما شايد اصطلاحي جامع‌تر چه از نظر معنايي و چه از نظر وزن و آهنگ موسيقيايي كلمه. البته كه بايد واقعا تا جايي كه مي‌شود از كلمات و اصطلاح‌هاي فارسي در متون گفتاري و نوشتاري‌مان استفاده كرده كه نكته سنجي و دقت نظر شما با طرح سؤال‌تان كاملا روي اين موضوع مشهود است. مؤيد باشيد . . .

سوال : با سلام لطفا به چند سئوال من پاسخ دهيد 1-صباي كاشاني شهنشاه نامه را بر وزن كدام كتاب نوشته است ؟
2-گلشن صبا به تقليد كدام كتاب نوشته شده است ؟
3-سبك شعري ابن يمين كدام است؟
4-شاعر قرن چهارم وسراينده بوي جوي موليان؟
5-كدام شاعر پنج گنج نظامي را نوشت؟
6-ايا سحر همچون من نگران است در مورد نگران با من استاده سحر صحيح است؟ پاسخ : با عرض سلام و عذرخواهي به خاطر تأخير در مورد پاسخ به سؤال‌تان
دوست عزيز با توجه به اينكه كمي سؤال‌تان جنبه تخصصي و تحقيقي دارد خواهش مي‌كنم در مورد سؤال‌هاي تاريخ ادبيات‌تان براي اطمينان بيشتر و دقت بالاتر به كتاب 5 جلدي تاريخ ادبيات دكتر ذبيح‌الله صفا كه قائدتا در كتابخانه دانشگاه شما موجود مي‌باشد مراجعه فرماييد. در مورد قسمت آخر سؤال‌تان فكر مي‌كنم اين معني بهتر باشد كه « من كه تا سحر صبر كردم و تا سحر ماندم او ديده به راه و نگران است . . . » البته بايد ابيات ديگر اين شعر را ديد و اين قسمت را در قالب كل شعر معنا كرد به خودي خود شايد كمي مبهم باشد . . .

سوال : سجع در نثر فارسي

پاسخ : سجع يعني قافيه در سخن. اينكه از كي در نثر فارسي سجع راه پيدا كرد و متون مسجع و موزون رواج داده شد ، به اين توضيح بسنده ميكنم. منشأ جريان تازهي مهمي كه در قرن هفتم در نثر مصنوع فارسي پديد آمد و بعد ار آن بيش و كم تا عهد قائممقام فراهاني ادامه يافت نگارش گلستان است بدست شاعر و نويسندهي بزرگ سعدي شيرازي.ذوق سليم سعدي وي را بر آن داشت كه شيوهي نثر را از خشكي و آميختگي شديد با زبان عربي بيرون بكشد و بشيوهي نثر موزون يا مسجع كه با ذوق فارسي زبانان سازگاري بيشتري دارد نزديك سازد و از آميزش اين دو سبك شيوه مطبوع و تازهيي پديد آمد كه آن را نثر مسجع يا موزون مينامند. مانند : منت خداي را عز و جل كه طاعتش موجب قربت است و به شكر اندرش مزيد نعمت
موفق باشيد . . .

سوال : گاو در داستان گاو اثر غلامحسين ساعدي نماد چيست؟

پاسخ : با سلام
همانطور كه مي‌داني در ادبيات داستاني و كلاً در آرايه‌هاي ادبي بحثي هست به نام شخصيت‌پذيري موجوداتي عير از انسان و بهتر بگويم انسان‌نمايي پديده‌ها. نويسندگان ما از اين اصل در داستان‌ها و اشعار خود به مرور استفاده كرده و مي‌كنند. مثالي برايت مي‌زنم‌:« برگ خشكيده آخرين لحظه‌هاي عمرش را مي‌گذراند. با خود زمزمه‌اي داشت. انگار داشت با خداي خويش راز و نياز مي‌كرد . . . » خوب برگ در اينجا مانند انسان پيري است كه آخرين لحظه‌هاي عمرش را مي‌گذراند و با خداي خود حرف مي‌زند. پس ما در اين داستان به برگ شخصيت و رفتاري انساني را نسبت داده‌ايم تا بتواند در داستان ما نماد زنده بودن و زندگي كردن را داشته‌باشد. البته خود من داستان «گاو» را منسجم و كامل نخوانده‌ام كه بخواهم بگويم «گاو» دقيقا نماد چيست، اما تو خودت مي‌تواني با اين توضيح و اصلي كه برايت تعريف كردم به جواب سؤال خود برسي. . .

سوال : با سلام.
حافظ و مولانا را با هم مقايسه كنيد.
آراء كداميك از اعتبار بيشتري برخوردار است؟
آيا اختلاف نظري ميان دانشمندان هست؟
از نظر ادبي چطور؟ كداميك قوي تر است؟
منظور من تفصيل اين سؤالها اسن نه يك آره يا نه
با عرض معذرت.

پاسخ : با عرض سلام خدمت شما
سؤال‌تان كمي جاي تأمل دارد. چرا كه حتي بزرگان ادبيات ما به عنوان مثال هيچ‌گاه دو شاعر بزرگ و نامداري مثل حافظ و مولانا را در مقام مقايسه قرار نداده‌اند تا به اين نتيجه برسند كه مثلا يكي قويتر است يا يكي بهتر. چرا كه ما در مقايسه‌ي اين دو بايد اين نكته را توجه داشته باشيم : راهي كه حافظ در عرفان و معارف اسلامي طي كرده است با عرفان مولانا متفاوت است. همانطور است تفاوت شرايط اجتماعي و فرهنگي زمان او و مولانا و يا انقلاب روحي كه در مولانا صورت گرفت شايد به گفته بعضي بزرگان ما مسير زندگي مولانا را عوض كرد را نمي‌توان با هيچ چيز ديگري مقايسه كرد پس خود به خود به جواب قسمتي از سؤالتان مي‌رسيم : نمي‌توان گفت كداميك قوي‌تر است. در حيطه‌ي ادبيات و شعر و عرفان محدوديت وجود ندارد كه كسي بتواند به درجه آخر برسد و مثلا از همه قويتر باشد. در قسمتي از سؤال‌تان گفته‌ايد آراء كداميك از اعتبار بيشتري برخوردار است ؟ البته اينجا اين سؤال مطرح مي‌شود كه از چه نظر ؟ در چه موضوعي ؟ ولي به صورت كلي من مي‌گويم هر دو . چرا كه در بحث عرفان و علم و معرفت اسلامي نيز هر دو صاحب مقام و از بزرگان‌اند. در قسمت بعدي سؤال اختلاف نظر از چه ديدگاه ؟ بله سلايق و علاقه‌ها به اين دو شاعر متفاوت است. همانطور كه شما شايد به يك نفر ازاين دو شاعر علاقمند هستيد ولي مطمئنم ديگري را هم نيز مد نظر داريد. به هر حال توصيه مي‌كنم زندگينامه اين دو شاعر بزرگ را مطالعه كنيد و خودتان در مقام مقايسه سعي كنيد به سؤال خودتان پاسخ دهيد. كمي سخت است نه ؟ مي‌بينيد كه نمي‌توانيد حافظ و عرفان و غزلش را با مولانا و اشعار عاشقانه در مقام عرفاني‌اش را مقايسه كنيد ! چرا كه هر دو شيرني و زيبايي خود را دارند . . . اميدوارم به جواب سؤال خود رسيده باشيد .

سوال : فرق فاعل و مسند اليه چيست ؟ پاسخ : از لحاظ قاعده دستور زبان فارسي هيچ فرقي نميكند. چرا كه فاعل همان نهاد يا مسنداليه ميباشد. مسنداليه يعني كلمهاي كه فعل به آن اسناد داده شده است كه اين همان معناي فاعل را ميرساند : انجامدهندهي كار پس اين دو هيچ فرقي با هم ندارند. امروزه بيشتر به جاي فاعل « نهاد » و يا تا حدودي « مسنداليه » استفاده ميشود .

سوال : لطفا شعري بگوييد كه اولش ( ل ) و آخرش ( ي ) باشد.

پاسخ : با سلام به شما دوست عزيز و شعردوست
شعر مورد نظر من اين بيت مي‌باشد كه :
لاله را گفتم كه نزديكش بروي
ژاله را گفتم كه رخسارش بشوي
با تشكر . . .

سوال : لطفا شعري بگوييد كه اولش ( م ) و آخرش ( د ) باشد. پاسخ : با سلام به شما دوست عزيزم
شعري را كه برايت انتخاب نموده‌ام از خواجه‌ي سخنور، « حافظ شيرازي » است:

مژده اي دل كه مسيحا نفسي مي‌آيد كه ز انفاس خوشش بوي كسي مي‌آيد

به اميد موفّقيّت روزافزون . . .

سوال : معني كلمه هاي تقصير و تلخيس چيست

هم خانوادهي مرخصي چيست

پاسخ : با عرض سلام خدمت شما دوست عزيز
كلمه ي « تقصير » كه كلمه اي از زبان عرب ميباشد به معناي كوتاهي كردن در انجام كاري ، سستي كردن يا خطا كردن ميباشد. در مورد كلمه ي بعدي شما يعني « تلخيس » بايــد بگويم همچنين كلمه اي بدين معنا وجود ندارد ولي اگر حرف « س » در اين كلمه تبديل به حرف « ص » شود معنادار خواهد بود و به معناي، خلاصه كردن و مختصر كردن كلام يا نوشته است.
دو همخانواده از كلمه ي مرخّصي نيز « ترخيص ، مرخّص » مي‌باشد.

موفّق و پيروز باشي . . .

سوال : معني تبيا ن چيست؟ پاسخ : با سلام به شما دوست عزيزم
ريشه‌ي كلمه‌ي تبيان « ب.ي.ن» و هم‌خانواده‌ي كلمه‌ي «بيان» مي‌باشد. مصدر بوده و به معناي واضح و روشن بودن، آشكار گشتن، هويدا شدن، بيان كردن و آشكار ساختن معني است.

سوال : باسلام خدمت شما
من در درس تاريخ ادبيات مشكل دارم و اين درس را شايد پنج برابر ديگر درس ها بخوانم ولي باز هم سر جلسه دچار مشكل مي شوم مي خواستم من را در اين زمينه راهنمايي كنيد
با تشكر از شما

پاسخ : به جهت اينكه درس تاريخ ادبيات از نظر ما درسي صرفا حفظي است، تهيه يك جزوه ي مدون از خلاصه ي تاريخ ادبيات شما و همراه داشتن آن براي مطالعه در زمانهاي مناسب و حفظ كردن مستمر مطالب آن و دوره ي آنها ميتواند مشكل شما را تا حد زيادي حل كند. مطالعه ي عميقتر و با تمركز بيشتر هر يك شب در ميان در حدود 25 دقيقه در منزل نيز جوابگوي اين مشكل خواهد بود ، انشاءالله مؤيد باشيد . . .