16نشانه كه وقتش رسيده شغلتان را ترك كنيد دوشنبه ۱۲ اسفند ۹۸ | ۱۹:۵۷ ۳۱ بازديد
سوال : وزن يك مصراع چگونه تعيين مي شود؟
لطفا كاملا توضيح دهيد و يك مثال هم بزنيد.
متشكرم پاسخ : با سلام خدمت شما دوست گرامي و عرض عذرخواهي در تإخير به پاسخگويي سوءال تان
براي پيدا كردن وزن يك مصراع يا يك بيت توجه به چند پارامتر ادبي لارم و ضروري است. اول آشنايي كامل با اصول ادبيات عروض كه طبيعتا دانش آموزان رشته رياضي فيزيك اين درس را نداشته و نخواهند گذراند. دوم آشنايي با آهنگ موسيقيايي كلمات و قافيه ها و وزن كلي اشعار كه به قول معروف گوش مي بايست به اين موسيقي آشنا باشد . به هر حال با توجه به اين نكات وزن يك مصراع را مشخص مي كنند. مثلا همينطور كه مي دانيد وزن اشعاري كه در قالب شعري رباعي سروده مي شوند همگي بر وزن ( لا حول و لا قوه الا بالله) مي باشند :
/داني كه سپيده دم خروس سحري/هر لحظه چرا همي كند نوحه گري/يعني كه نمودند در آيينه صبح/كز عمر شبي گذشت و تو بي خبري/
سربلند و پيروز باشيد . . .
كمي اين سؤال‌تان جنبه‌ي ذوقي و سليقه‌‌ي انشايي دارد ولي به هر حال مي‌توان به جاي اين كلمه از كلمات مركّب مثل « بد راه و . . . » يا اضافه‌هايي كه معناي تحت الفظي كلمه‌ي مورد نظر را در بر مي‌گيرد مثل « گذرگاه سخت ، راه دشوار و . . . » استفاده كرد. به هر حال كلمه‌ي صعب العبور با اينكه خود كاملا عربي است اما به كارگيري زياد آن در عرف زبان ما شايد اصطلاحي جامع‌تر چه از نظر معنايي و چه از نظر وزن و آهنگ موسيقيايي كلمه. البته كه بايد واقعا تا جايي كه مي‌شود از كلمات و اصطلاح‌هاي فارسي در متون گفتاري و نوشتاري‌مان استفاده كرده كه نكته سنجي و دقت نظر شما با طرح سؤال‌تان كاملا روي اين موضوع مشهود است. مؤيد باشيد . . .
لطفا كاملا توضيح دهيد و يك مثال هم بزنيد.
متشكرم پاسخ : با سلام خدمت شما دوست گرامي و عرض عذرخواهي در تإخير به پاسخگويي سوءال تان
براي پيدا كردن وزن يك مصراع يا يك بيت توجه به چند پارامتر ادبي لارم و ضروري است. اول آشنايي كامل با اصول ادبيات عروض كه طبيعتا دانش آموزان رشته رياضي فيزيك اين درس را نداشته و نخواهند گذراند. دوم آشنايي با آهنگ موسيقيايي كلمات و قافيه ها و وزن كلي اشعار كه به قول معروف گوش مي بايست به اين موسيقي آشنا باشد . به هر حال با توجه به اين نكات وزن يك مصراع را مشخص مي كنند. مثلا همينطور كه مي دانيد وزن اشعاري كه در قالب شعري رباعي سروده مي شوند همگي بر وزن ( لا حول و لا قوه الا بالله) مي باشند :
/داني كه سپيده دم خروس سحري/هر لحظه چرا همي كند نوحه گري/يعني كه نمودند در آيينه صبح/كز عمر شبي گذشت و تو بي خبري/
سربلند و پيروز باشيد . . .
سوال : به جاي كلمه صعب العبور در كتاب فارسي يك كلمه فارسي پيشنهاد كنيد
پاسخ : با سلام خدمت شما همكار گراميكمي اين سؤال‌تان جنبه‌ي ذوقي و سليقه‌‌ي انشايي دارد ولي به هر حال مي‌توان به جاي اين كلمه از كلمات مركّب مثل « بد راه و . . . » يا اضافه‌هايي كه معناي تحت الفظي كلمه‌ي مورد نظر را در بر مي‌گيرد مثل « گذرگاه سخت ، راه دشوار و . . . » استفاده كرد. به هر حال كلمه‌ي صعب العبور با اينكه خود كاملا عربي است اما به كارگيري زياد آن در عرف زبان ما شايد اصطلاحي جامع‌تر چه از نظر معنايي و چه از نظر وزن و آهنگ موسيقيايي كلمه. البته كه بايد واقعا تا جايي كه مي‌شود از كلمات و اصطلاح‌هاي فارسي در متون گفتاري و نوشتاري‌مان استفاده كرده كه نكته سنجي و دقت نظر شما با طرح سؤال‌تان كاملا روي اين موضوع مشهود است. مؤيد باشيد . . .