16نشانه كه وقتش رسيده شغلتان را ترك كنيدروشهاي شناسايي كارمندان خلاق
آيا به دنبال استخدام كارمند خلاق در شركت‌تان هستيد؟ اگر اين‌گونه است، لازم است بدانيد كه براي يافتن افراد انديشمند و خلاق حقيقي بايد در جست‌وجوي چه ويژگي‌هايي باشيد و چه مشخصه‌هايي را در آگهي ذكر كنيد. در اين مقاله توصيه‌هايي را در اين راستا ارائه خواهم داد؛ اما نخست به دورنماي مختصري از موضوع مي‌پردازيم.
درباره اينكه شركت‌ها چگونه به دنبال استخدام كارمندان خلاق هستند، بسيار شنيده و خوانده‌ام. اما آگهي‌هاي استخدام، چنين مساله‌اي را انعكاس نمي‌دهند. اكثر جويندگان كار، مسير شغلي محدودي را دنبال مي‌كنند كه در چارچوب موقعيت مطلوب آنها باشد، يعني جايگاهي ترجيحا والا مرتبط با رشته تحصيلي و تجربه كاري شان.
فردي كه رزومه كاري قابل قبولي دارد، احتمالا كارآمد است؛ اما ضمانتي وجود ندارد كه لزوما خلاق باشد. به علاوه، سابقه اين فرد، مشابه سابقه افرادي است كه از قبل در آن موقعيت كار مي‌كنند و بعيد به نظر مي‌رسد كه او بتواند افكار متنوعي را در آن بخش ارائه دهد. تنوع فكري بيشتر در يك گروه به معناي مواد خام بيشتر براي ايده‌هاي خلاقانه تر است.
اگر مي‌خواهيد افراد خلاق بي‌نظيري را يافته و استخدام كنيد، بايد در جست‌وجوي آنهايي باشيد كه سابقه كاري متنوعي دارند؛ چرا كه اين ويژگي نه تنها نشانه‌اي از خلاقيت است، بلكه مشخصه كارمندي توانمند با تجربه‌هاي گوناگون و دانش و درك بيشتري نسبت به فردي است كه مسير شغلي معيني را به روشني دنبال كرده است.
گوناگوني و تجربه بين‌المللي
مهم‌ترين مساله‌اي كه بايد به آن توجه داشته باشيد، تجربه سكونت در كشورهاي متفاوت است (نه به معني سفر بين‌المللي، بلكه به مفهوم تجربه زندگي و كار يا تحصيل). يك بررسي نشان داده است كه سكونت در ديگر كشورهاي جهان موجب افزايش خلاقيت فردي به شكل دائمي مي‌شود. و به اعتقاد من، بهترين و تنها روش اثبات شده
جهت تقويت خلاقيت به‌صورت هميشگي است. بنابراين در جست‌وجوي اشخاص خارجي ساكن كشورتان و هموطناني باشيد كه در ساير كشورها فعاليت و سكونت داشته‌اند. هرچند كه در اين زمينه آزمايشي انجام نشده است، ولي احتمالا زندگي در فرهنگ‌هاي مختلف و انجام چندين فعاليت بين‌المللي، موجب افزايش خلاقيت خواهد شد.
مزيت ديگر دارا بودن تجربه بين‌المللي و گوناگوني تجربيات است. بيشتر از اينكه در جست‌وجوي افرادي باشيد كه به دنبال مسير شغلي محدودي هستند، تلاش كنيد آنهايي را بيابيد كه تجربيات گوناگون بيشتري دارند. جست‌وجوي افراد داراي سابقه كار، تفاوت چشمگيري با يافتن موقعيتي دارد كه بتواند رضايت شما را جلب كند. اگر به دنبال يك مدير IT هستيد، احتمالا فردي با دو سال سابقه كار در فروش مبلمان يا يك سال فعاليت در آموزش اسكي و مقداري تجربه در زمينه IT، خلاق تر از شخصي است كه فقط در حوزه IT فعاليت كرده است. به علاوه، چنين فردي انديشه‌هاي متنوعي را به واحد IT انتقال مي‌دهد و اين مساله موجب افزايش خلاقيت گروهي مي‌شود.
به غير از تجربه كاري، در جست‌وجوي نشانه‌اي از موارد خاص و متنوع در زمينه آموزش، سرگرمي و موقعيت‌هاي ديگر باشيد. مدير فروشي كه داراي مدرك فلسفه ونيز MBA است، احتمالا خلاق تر از مدير فروشي خواهد بود كه مدرك مديريت بازرگاني و MBA دارد. چنين فردي قطعا تجربيات تازه‌اي را به واحد فروش ارائه خواهد كرد.
شوخ طبعي
دارا بودن حس شوخ طبعي ذاتي به معني توانايي مزاح كردن يا داشتن شخصيت شوخ و نه تكرار لطيفه‌هاي معمول، شاخصي براي خلاقيت است. شوخ طبعي، نگريستن به امور به شيوه‌هايي نامتعارف و غيرمنتظره است و اجراي چنين مهارتي نيازمند خلاقيت است. اين به اين معني نيست كه هر فرد خلاقي داراي حس شوخ طبعي است؛ بسياري از افراد فاقد اين حس هستند. مي‌توان به يقين گفت كه همه اشخاص شوخ طبع، بسيار خلاق هستند.
معمولا در سوابق كاري متقاضيان ازشوخ طبعي، نامي برده نمي‌شود و اكثر افراد معتقدند كه داراي اين حس هستند، اما اگر فرد متقاضي وبلاگ داشته باشد، در توييتر فعاليت كند يا در ساير شبكه‌هاي اجتماعي به‌صورت عمومي مشاركت كند و در اين محيط‌ها حس شوخ طبعي ذاتي خود را نشان دهد، احتمالا خلاق تر از بقيه است.
نافرماني
افراد بسيار خلاق به نافرماني گرايش دارند. افكار آنها با افراد خلاق معمولي متفاوت است؛ كارها را به روش‌هاي نامتداول انجام مي‌دهند و از ناراحت كردن ديگران حتي مديران ارشد ابايي ندارند. اين مساله هميشه اتفاق نمي‌افتد زيرا آنها به خواست خود، انتخاب مي‌كنند كه در موقعيت خاصي نافرمان باشند. از اين گذشته افراد بسيار خلاق در مقايسه با افراد معمولي به گونه‌اي متفاوت فكر مي‌كنند و تصميم مي‌گيرند. آنها در اغلب موارد، نسبت به مناسبات و رسوم بي توجه هستند و احتمالا معتقدند كه ايده‌هايشان بهتر از ساير ايده‌هاي متداول است. يعني در صورتي كه واقعا بخواهيد افراد بسيار خلاق را استخدام كنيد، بايد در جست‌وجوي نشانه‌اي از نافرماني باشيد، اما بنا به دلايل مشخص، ذكر اين ويژگي در سوابق كاري فرد متقاضي، مطلوب نيست. شناسايي چنين مشخصه‌اي نيازمند انجام مصاحبه و احتمالا بررسي سابقه حضور افراد در شبكه‌هاي اجتماعي است. متاسفانه نافرماني، ضرورتا خلاق بودن فرد را نشان نمي‌دهد. بعضي از افراد به دلايل ديگري خلاق هستند، بنابراين استخدام چنين اشخاصي، تضمين نمي‌كند كه آنها موجب ايجاد مشاركت خلاقانه در شركت شما شوند. به علاوه، اين ويژگي بايد در كنار ساير مشخصه‌هايي كه در اين مقاله شرح داده شد، درنظر گرفته شود.
البته استخدام افراد نافرمان، فضايي جهت انديشيدن براي شما فراهم مي‌كند. استخدام افراد بسيار خلاق، به احتمال قوي موجب استخدام افراد نافرمان مي‌شود: افرادي كه با فرهنگ عمومي شركت شما به سادگي هماهنگ نمي‌شوند؛ افرادي كه ممكن است از مديرانشان و روش اجراي امور در شركت شما انتقاد كنند و افرادي كه معتقد هستند كه دركي بهتر از شما و مديرانتان دارند. آنها گاه مرتكب اشتباه مي‌شوند و گاه درست عمل مي‌كنند، اما آنچه كه بايد از خودتان بپرسيد اين است: آيا واقعا مي‌خواهم چنين كارمندان خلاقي را استخدام كنم و آيا مي‌توانم پيامدهاي حضور افراد نافرمان بسيار خلاق را در سازمان بپذيرم؟