16نشانه كه وقتش رسيده شغلتان را ترك كنيد
امسال در حالي كه همه از هاروكي موراكامي به عنوان شانس نخست اين جايزه ياد مي‌كردند، مو يان بر خلاف تمام حدس و گمان‌ها به نوبل ادبي 2012 دست يافت. برندگان نوبل ادبي از سال 2000 به اين سو به شرح زير هستند:
2000 ـ گائو تسينگجيان (چين)/2001 ـ وي اس نايپل (ترينيداد و توباگو)/2002 ـ ايمره كرتس (مجارستان)/2003 ـ جان مكسول كوئتزه (آفريقاي جنوبي)/2004 ـ الفريده يلينك (اتريش)/2005 ـ هارولد پينتر (انگلستان)/2006 ـ اورهان پاموك (تركيه)/2007 ـ دوريس لسينگ (انگلستان)/2008 ـ ژان ماري گوستاو لو كلزيو (فرانسه)/2009 ـ هرتا مولر (آلمان)/2010 ـ ماريو وارگاس يوسا (پرو)/2011 ـ توماس ترانس‌ترومر (سوئد)
«مو يان» يعني حرف نزن!مو يان نويسنده چيني كه به عنوان برنده نوبل ادبيات 2012 شناخته شد، اكنون ديگر يكي از چهره‌هاي مشهور دنياست.
مو يان متولد 17 فوريه 1955 به عنوان يكي از مشهورترين نويسندگان چيني شناخته مي‌شود. برخي از آثار وي به دليل اينكه با ممنوعيت روبه‌رو شده‌اند، به صورت غيرقانوني تكثير شده و وارد بازار كتاب هنگ‌كنگ مي‌شوند. او با دو رمانش كه بر مبناي آن فيلم «ذرت سرخ» ساخته شد و جايزه خرس طلايي جشنواره فيلم برلين را برايش به ارمغان آورد، در غرب شناخته شد.
«مو يان» متولد شمال غرب گائومي در ايالت شانونگ در خانواده‌اي كشاورز است. او در دوره انقلاب فرهنگي دانش آموز بود و در كارخانه توليد روغن نيز كار مي‌كرد. وي از زماني كه 20 سال داشت به ارتش آزادي مردمي پيوست و از سال 1981 زماني كه سرباز بود، شروع به نوشتن كرد. سه سال بعد او موفق شد تا جايگاهي در دپارتمان ادبيات در آكادمي فرهنگ ارتش به دست بياورد.
اين نويسنده كه نام واقعي‌اش گوآن مويي است و «مو يان» به معني «سخن نگو» را به عنوان نام مستعار به كار مي‌برد، مي‌گويد اين نام را از زماني كه نخستين رمانش را نوشت، انتخاب كرد.از آنجا كه او به دليل رك گويي‌اش شناخته شده بود و اين مساله‌اي بود كه در چين خيلي باب ميل ديگران نيست، اين نام را براي خود برگزيد تا به خودش يادآوري كند كه خيلي حرف نزند. هرچند برخي آثار مو يان با ممنوعيت انتشار روبه‌رو شده‌اند؛ اما او گاه به دليل عدم اتحاد با ديگر نويسندگان و عدم محكوم كردن محدوديت‌هايي كه در زمينه نشر وجود دارد يا بازداشت نويسندگان ديگر، با انتقادهايي روبه‌رو بوده است.
برنده نوبل 2012 خواستار آزادي نويسنده زنداني چيني شد«مو يان» برنده نوبل ادبي امسال، ديروز جمعه ابراز اميدوراي كرد ليو ژيائوبو، نويسنده زنداني چيني كه دو سال پيش به عنوان برنده جايزه صلح نوبل انتخاب شد، از زندان آزاد شود.
به گزارش رويترز، يان در پيامي كه از گائومي شهر زادگاهش منتشر كرد، گفت: «اميدوارم او هر چه زودتر آزادي‌اش را به دست آورد.»
مو يان 57 ساله گفت: برخي از نقدهاي ادبي ليو را در دهه 80 خوانده، اما از زماني كه او به سمت سياست گرايش يافت آثارش را درك نمي‌كند. مو يان كه نامي مستعار و به معني «حرف نزن» براي نويسنده‌اي چيني است كه به عنوان برنده نوبل ادبي 2012 انتخاب شده به دليل عدم حمايت از ليو زير فشار فرهيختگان كشورش قرار دارد. ليو كه سال 2009 زنداني شد به تحمل 11 سال زندان براي انتقاد از قدرت دولتي محكوم شده است.
شماري از فعالان اجتماعي و حقوق بشري مو يان را به دليل عدم حمايت از آزادي بيان در كشور چين و حمايت نكردن از زندانيان، آزادي بيان و نيز تجليل او از مائو رهبر پيشين چين به باد انتقاد مي‌گيرند و از روز پنجشنبه كه او به‌عنوان برنده نوبل ادبيات انتخاب شد، اين انتخاب را غيرعادلانه خوانده‌‌اند.
منبع : سايت تبيان