
«از درختي كه مام بالا رفت// دخت بر شاخ نيز غيژد تفت// گفت و خوش گفت پير برزيگر// اينچنين دختـر آنچنان مادر// سـري آنسان سزاي اين پنجه// به چنان ديگ، لايق اين كمچه»
علياكبر دهخدا
«به زاد و بوم جي اندر شتافتم از ري// چنان به شوق، كه كودك به جانب مادر// سواد شهر صفاهان چو گشت سرمه چشم// به هرچه ديد دگرگونه آمدش به نظر// شكستهباره از اين پيش بود و تنگفضاي// كنون درست و قويباره است و پهناور»
وحيد دستگردي
«پسر! رو قدر مادر دان كه دايم// كشد رنج پسر بيچاره مادر// برو بيش از پدر خواهاش كه خواهد// تو را بيش از پدر بيچاره مادر// نگهداري كند نُه ماه و نُه روز// تو را چون جان به بر بيچاره مادر// سپس چون پا گرفتي، تا نيفتي// خورد غم بيشتر بيچاره مادر// به مكتب چون روي تا بازگردي// بود چشمش به در بيچاره مادر// نبيند هيچكس زحمت به دنيا// ز مادر بيشتر، بيچاره مادر// تمام حاصلش از زحمت اين است// كه دارد يك پسر بيچاره مادر»
ايرجميرزا
«جامهء مرگاش آسمان دوزد// هركه اندر زمين ز مادر زاد»
ايرجميرزا
«جواني سر از رأي مادر بتافت// دل دردمندش به آذر بتافت// چو بيچاره شد پيشش آورد مهد// كه اي سستمهر فراموش عهد// نه گريان و درمانده بودي و خرد// كه شبها ز دست تو خوابم نبرد// تو آني كه از يك مگس رنجهاي// كه امروز سالار و سرپنجهاي»
سعدي
«چو از سر بگذرد سيل خطرمند// نهد مادر به زير پاي، فرزند»
سعدي
«چه كني در كنار مادر خو// آخر اي نازنين كم از دو دو»
سنايي
«چه ميشد آخر اي مادر اگر شوهر نميكردم // گرفتار بلا خود را جه ميشد گر نميكردم
گر از بدبختيم افسانه خواندي داستانگويي به بدبختي قسم كان قصه را باور نميكردم »
ژاله قائم مقامي
«داد معشوقه به عاشق پيغام// كه كند مادر تو با من جنگ// مادر سنگدلت تا زندهاست// شهد در كام من و توست شرنگ// عاشق بيخرد ناهنجار// نه بل آن فاسق بيعصمت و ننگ// حرمت مادري از ياد ببرد// خيره از باده و ديوانه ز بنگ// رفت و مادر را افكند به خاك// سينه بدريد و دل آورد به چنگ// ديد كز آن دل آغشته به خون// آيد آهسته برون اين آهنگ// آه دست پسرم يافت خراش// آخ پاي پسرم خورد به سنگ»
ايرجميرزا
«دامن مادر نخستآموزگار كودك است// طفل دانشور كجا پرورده نادان مادري»
پروين اعتصامي
«رنج كشد مادر از جفاي پسر ليك// آنچه كشيده است هيچ رنج نداند// مادر بيچاره هرچه طفل كند بد// راندن او را ز خويشتن نتواند// شيرهء جان گر بود به كاسهء مادر// زان نچشد تا به طفل خود نچشاند»
ايرجميرزا
«ز مادر، برهنه رسيدم فراز// برهنه به خاكم سپارند باز»
نظامي
«ز هركدام پژوهش كني ز باب و نيا// جواب ندهد جز به نام مادر و خواهر// بدان صفت كه تفاخر به نام مام كند// كس ار ز باب پژوهش نمايد از استر»
قاآني شيرازي
«سعي استاد به كار ِ تو نه چون سعي منست// دايه هرقدر بود خوب، نگردد مادر»
ايرجميرزا
«طبع مي گر بود نشاطانگيز// چه عجب، زنگي است مادر او»
كمالالدين اسماعيل
«فرزند ز مادر است خرسند// بيگانه كجا و مهر مادر»
پروين اعتصامي
«گويند مرا چو زاد مادر// پستان به دهان گرفتن آموخت// شبها بر گاهواره من// بيدار نشست و خفتن آموخت// لبخند نهاد بر لب من// بر غنچه گل شكفتن آموخت// دستم بگرفت و پا به پا برد// تا شيوهء راهرفتن آموخت// يك حرف و دو حرف بر زبانم// الفاظ نهاد و گفتن آموخت// پس هستي من ز هستي اوست// تا هستم و هست دارمش دوست»
ايرجميرزا
«من آنساعت كه از مادر بزادم// به دام مهر و چنگ مه فتادم»
ايرجميرزا
«نژاد تو، تو خود داني كه چون است// به هنگام بلندي سرنگون است// تو از گوهر همي ماني به استر// چو پرسند ازتو، فخرآري به مادر»
فخرالدين اسعد گرگاني
«نشود مرد پردل و صُعلوك// پيش مامان و بادريسه و دوك»
سنايي
«هست مامات اسب و بابا خر// تو مشو تر چو خوانمت استر»
سنايي
«هميشه بوده هنر كودك اصفهان مادر// اگر نبود صفاهان نبود فضل و هنر»
وحيد دستگردي
منبع : سايت تبيان