1

 

سوال : معني اين بيت چيست ؟
شيوه ي نرگس ببين نزد بنفشه نشين /
سوسن رعنا گزين زرد شقايق بيار

پاسخ : با عذرخواهي فراوان جهت تأخير در پاسخ به سؤال شما دوست گرامي
در اين بيت از چند صنعت استفاده شده است كه مهمترين‌آن‌ها تشبيه و استعاره است. بهتر است كه اين بيت در قالب شعر خود معنا شود. يعني مي‌بايست براي معنا كردن اين بيت، به ابيات قبلي آن نيز توجّه كرد. ولي به هر حال به نظر من خود بيت به تنهايي مي‌تواند اين معني را بدهد كه :
شيوه‌ي زندگي‌كردن را از گل نرگس بياموز كه در كنار بنفشه مي‌نشيند ، دوستي چون گل سوسن و شقايق را بر مي‌گزيند و همدم و در كنار هم به زيستن ادامه مي‌دهند . . .

سوال : لطفا در مورد قالب شعري قصيده توضيح داده و فرق آن را با غزل بفرماييد.
متشكرم . . .

پاسخ : قصيده و غزل از لحاظ قالب شعري و شكل قرار گرفتن قافيه مثل هم هستند :
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ× ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ×
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ×
يعني مصراع اول شعر با همه‌ي مصراع‌هاي زوج هم‌قافيه است. امّا تفاوت اين دو قالب شعري در معنا و تعداد ابيات است. يعني غزل بيشتر جهت بيان مفاهيم بلند عرفاني ، داستان‌هاي عاشقانه و ... بكار رفته و معمولا تعداد ابيات آن حداقل 7 و حداكثر 15 بيت مي‌باشد ولي قصيده جهت توصيف شخص و روحيات و اخلاقيات او، مناظر طبيعي، طبيعت، پند و اندرز و نصيحت و... به كار مي‌رود و تعداد ابيات آن معمولا زياد است.