شعر رضوي ، شعر شيدايي

ادبيات پارسي، عليرغم تمام توانايي و اقتدارش و با همه عظمت وصلابتش و كلام غرنده ،توفنده و اثر گذار كه شاعران در طي قرون گذشته داشتند، وهمانند درختان سرو، قوي استوار هستند، اما آن هنگام كه ياد بارگاه ملكوتي سلطان خوبان حضرت سلطان امام علي بن موسي الرضا(ع)هشتمين كوكب آسمان امامت در جايگاه نوراني مشهد مقدس مي افتد، دلهاي عاشقان روانه ديار يار مي شود، و اين عشق و دلدادگي در حريم حرم مرهم دلهاي زخم هاي شيعيان را التيام مي دهد، چه لطف و صفايي دارد، آن جايگاه عرشيان و صداي زيارت نامه خواندن و صداي همهمه و هياهو كه زائران كويش ، همگي يك صدا با هم نجوا مي كنند:

السلام عليك يا امام علي بن موسي الرضا(ع)

و چه زيباست! اوقات ولحظات كه آدمي عليرغم تمام دغدغه ها وتعلق خاطرها و تلاش شبانه روزي در كسب معاش ، هياهو زندگي و قيل وقال هايش ، دل وديده را به سوي آستان دوست مي برد ، و غبار جسم وجان را در آن فضاي ملكوتي شسته و انوار الهي گرمابخش دلهايش مي شود ، و روح صقيل يافته خودرا به پرواز آن گنبد طلايي با جبروت كه در بالاي جايگاه مرقد مطهر افراشته شده ، و آن گلدسته هاي نوراني ،و با صلابت و با اقتدار امام عارفان وعاشقان سوي مشهد مقدس سير مي دهد ، و دقايقي در كنار آن ضريح سلطان مكرم با احترام تمام ايستاده وبا چشماني اشك بار نگاهش همانند انگشتانش قفل به ضريح طلا ي آقا شده، و عرض ادب وارادت واخلاص به ذريه حضرت زهراي مرضيه اطهر (س) نموده و عرض حال از روزگار پريشان حالي خوبش را همانند يك سربازساده كه شرف حضور به درگاه سلطان خود نموده و با آن امام (ع) همام تجديد عهد و بيعت مي نمايد.

چشمه هاي خروشان تورا مي شناسند
موج هاي پريشان تورا مي شناسند

پرسش تشنه گي را تو آبي، جوابي
ريگ هاي بيابان تو را مي شناسند

نام تو رخصت رويش است و طراوت
زين سبب برگ و باران تو را مي شناسند

از نشابور با موجي از لا گذشتي
اي كه امواج طوفان تو را مي شناسند

اينك اي خوب فصل غريبي سر آمد
چون تمام غريبان تو را مي شناسند

كاش من هم عبور تو را ديده بودم
كوچه هاي خراسان تو را مي شناسند

                                                                       قيصر امين پور

اى على موسى الرضا!(ع)
اي پاكمرد يثربى، در توس خوابيده!
من تو را بيدار مى دانم
زنده تر، روشن تر از خورشيد عالم تاب
از فروغ و فرّ و شور زندگى سرشار مى دانم
گر چه پندارند: ديرى هست، همچون قطره ها در خاك
رفته اى در ژرفناى خواب
ليكن اى پاكيزه باران بهشت! اى روح! اى روشناى آب!
من تو را بيدار ابرى پاك و رحمت بار مى دانم..................
........مهربان خورشيد تابنده!
اين غمين همشهرى پيرت،
اين غريبِ مُلكِ رى، دور از تو دلگيرت،
با تو دارد حاجتى، دَردى كه بى شك از تو پنهان نيست،
وز تو جويد (در نهانى) راه و درمانى.
جاودان جان جهان! خورشيد عالم تاب!
اين غمين همشهرى پير غريبت را، دلش تاريك تر از خاك،
يا على موسى الرضا! درياب.
چون پدرت، اين خسته دل زندانىِ دَردى روان كُش را،
يا على موسى الرضا! درياب، درمان بخش.
يا على موسى الرضا! درياب.

                                 مهدي اخوان ثالث

اين شعر زير كه از جناب حافظ شيرازي است و بيشتر به عنوان شعر انتظار نام برده مي شود، را اگر دوسه بيت آن را از حالت شعر انتظار بيرون آريم، خودش شعر رضوي به گونه مي تواند بشود، كه خيلي ها در حرم حضرت امام رضا(ع) وقتي چشمشان به گنبد طلايي و صريح مطهر ايشان مي افتد با خود اين شعر را زمزمه مي كنند:

اي پادشه خوبان داد از غم تنهايي
دل بي تو به جان آمد وقت است كه بازآيي

مشتاقي و مهجوري دور از تو چنانم كرد….
كز دست بخواهد شد پاياب شكيبايي

...ساقي چمن گل را بي روي تو رنگي نيست
شمشاد خرامان كن تا باغ بيارايي

اي درد توام درمان در بستر ناكامي
و اي ياد توام مونس در گوشه تنهايي

در دايره قسمت ما نقطه تسليميم
لطف آن چه تو انديشي حكم آن چه تو فرمايي

حافظ شب هجران شد بوي خوش وصل آمد
شاديت مبارك باد اي عاشق شيدايي

                                                                حافظ

همه مردم در هر گروه سني كه باشند از هر قوم وقبيله وفرهنگ ونژاد وقتي كه به سوي حرم حضرت امام رضا (ع) مشرف مي شوند ودر آن صحن سقاخانه (اسماعيل طلا) و خيل عظيم كبوتران را مشاهده ميكنند كه چگونه مردم براي آنان گندم و ارزن مي پاشند و آنان پرواز دسته جمعي كبوتران عاشق كويش پس از مدتي به طواف خانه مشغول هستند اشك شوق از ديدگان آنان روانه مي شود،در حريم حرم يار ديگر انجا هيچكس تنها نيست،همه عاشقان كويش پاي كوبان واشك ريزان بسوي حرم مطهر امام علي بن موسي الرضا(ع) روان مي شوند از حال خود وروزگار خويش مي گويند، از غم وغصه و درد بي درمان خويش با سلطان خوبان مي گويند ناله كنان و مويه كشان بسوي مرهم زخم هاي شكافته خود شتافته تا تسلي گيرنند اينجاست كه شاعران پارسي گو نيز متاثر از محيط اطراف خويش مي شوند و عشق ودلدادگي را به حضور امام عاشقان وعارفان مي رسانند اينجاست كه رسالت شاعر نقش مي گيرد و شعر گهر ارزشمندي است كه مي تواند آنچه مردم در سينه دارند شاعر از زبان آنان بازگو كند اين هنر شيدايي شاعران است كه همواره پروانه صفت در حريم يار همانند امام معصوم باشد الحق سبك خراساني نيز پيشگام در تمام سبك هاي شعر شاعران پارسي گو است كه شايد شيدايي وشفتيگي شاعران شيعيان همانند پروانه گان در شمع وجود امام علي بن موسي الرضا از اواخر قرن دوم تا پنجم در منطفه خراسان آن روزگار سبب شده كه جمع محفل نوراني چند قرن داشته باشند كه با هجوم قوم مغول سبك خراساني جاي خود را به ساير سبك هاي بعدي در ساير مكانها داد .

در حريم حرم يار ديگر آنجا هيچكس تنها نيست ، همه عاشقان كويش پاي كوبان و اشك ريزان بسوي حرم مطهر امام علي بن موسي الرضا(ع) روان مي شوند، از حال خود و روزگار خويش مي گويند، از غم و غصه و درد بي درمان، خويش با سلطان خوبان مي گويند ،ناله كنان و مويه كشان بسوي مرهم زخم هاي شكافته خود شتافته تا تسلي گيرند، اينجاست كه شاعران پارسي گو نيز متاثر از محيط اطراف خويش مي شوند، و عشق و دلدادگي را به حضور امام عاشقان وعارفان مي رسانند ،اينجاست كه رسالت شاعر نقش مي گيرد، و شعر پارسي ، گهر ارزشمندي است كه مي تواند آنچه مردم در سينه دارند شاعر از زبان آنان بازگو كند، اين هنر شيدايي شاعران است .

درود بر تو اي هشتمين سپيده
- اگر از سايه ساران درود مي پذيري-
باران نيز به ازاي تو پاك نيست
و بر ما درود
-اگر فاصله خويشتن تا تو را، تنها بتوانيم ديد-
اي آفتاب! ما آن سوي ذره مانده ايم
من آن پرنده مهاجرم
كه هزار سال پريده است
اما هنوز
سوار گنبدت پيدا نيست
آوخ كه بال كبوتران حرمت
از چه تيرهاي زهرآگين خسته است
شكسته است
اي عرش
اي خون هشتم
نيرويي ديگر در پرم نِه
كه ما را هزار سال
نه ره توشه اي بر پشت بود
و نه شمشيري در دست
و مگر در سينه
عشق مي افروخت
مي سوخت
كه چراغ تو روشن ماند
رشته اي از زيلوي حرمت
زنجير گردن عاشقان
و سلسله وحدت است
و خطي كه روستا ها را به هم مي پيوندد
گلمهره هاي ضريحت
دل هاي بيرون تپيده ما
تبلور فلزي ايمان است
چنان گسترده اي
كه جز از حلقه ضريحت
نمي توان ديد
تو را بايد تقسيم كرد
آنگاه به تماشا نشست
خاك تو گستره همه كائنات
و پولاد ضريحت
قفسي است
كه ما
يارايي خود را
در آن به دام انداخته ايم
تو سرپوش نمي پذيري
طلاي گنبدت
روي زردي ماست
از ناتواني ادراك مان از تو
كه بر چهره مي داريم

                             علي موسوي گرمارودي

سلام ٌعلي آل طه وياسين
سلام ٌ علي آل خير النّبيّين

سلام ٌعلي روضهٍ حلَّ فيها
امامً يباهي بِهِ المُلك َوَالدّين

عليّ بن موسي الّرضاكز خدايش
رضا شد لقب چون رضا بودش آيين

زفضل وشرف بيني او را جهان
اگر نبوّدت تيره چشم جهان بين

پي عطر روبند حوران جنّت
غبار ديارش به گيسوي مشكين

اگر خواهي آري به كف دامن او
برو دامن از هر چه جزاوست برچين

                                                                                                جامي

بوي خون اي باد از طوس سوي يثرب بر
با نبي برگوي از تربت خونين پسر

عرضه كن بر وي كز حالت فرزند غريب
وآن مصيبتها آيا بودت هيچ خبر

                                                                                        ملك الشعراي بهار

بادلي محرم طواف حج سلطان امدم
حاجي ام از ان زماني كه خراسان امدم

در كنار تو به حس بي نيازي مي رسم
درد دارم بي تو كه دنبال درمان امدم

روبروي پنجره فولاد گريه مي كنم
مشهد ابري بود كه مانند باران امدم

گنبد تو اسمان را افتابي مي كند
من دمت را گرم ديدم چون زمستان امدم

شايد اصلا ان سگي بودم كه امد در حرم
گرچه در چشم همه مانند سلمان امدم

روز ميلادت شنيدم سفره ات پهن است كه
اينچنين من دست پاچه مثل مهمان امدم

فرض كن ان بچه اهويم كه با صد ارزو
لنگ لنگان ديدن شاه خراسان امدم

                                                                                        صابر خراساني

منبع : سايت تبيان